Oder Stauchsleuse
Rzadko kiedy wspominana, rzadko kiedy fotografowana – pozostająca nieco w cieniu głównych bohaterek śluz Starego Kanału. W odróżnieniu od nich, nie ma swojej odrębnej, na stałe jej przypisanej numeracji – stąd zapewne wynika często występujący błąd, kiedy wymieniane są kolejno śluzy tego Kanału, bo zawsze zaczyna się od śluzy Nr I i kolejnych, następnych – ją samą niestety, notorycznie pomijając …
Dawna "Oder Stauchsleuse", która jest w literaturze różnie określana – czasem jako śluza podpiętrzająca, czasem jako jaz spiętrzający …
Jest ona nieco młodsza od Kanału i jego śluz, gdyż zbudowaną ja dopiero w niecałe ćwierć wieku od uruchomienia tej pierwszej na Śląsku sztucznej drogi wodnej. Powstała dokładnie w 1834 roku. Powodem jej budowy było zbyt wysokie usytuowanie dolnego progu śluzy Nr I (oddalonej ok. 200 m) – początkowo w jej miejscu był drewniany jaz, który uległ zniszczeniu podczas jednej z powodzi. Wówczas zdecydowano się wznieść budowlę bardziej trwałą, murowaną.
Jak się okazało, prowadzone ówcześnie prace regulacyjne rzeki Odry wymusiły znalezienie sposobu, by móc wyrównać poziomy wody w rzece jak i przy ujściu Kanału, aby żegluga na tym ostatnim mogła odbywać się bez zakłóceń – wypływanie barek z Kanału do Odry i odwrotnie, z Odry na Kanał. Próg tej śluzy był usytuowany ok. 0,62 m poniżej najniższego stanu Odry z roku 1842.
Owa śluza podpiętrzająca miała wysokość niecałych 4 m, długość ok. 7 m a jej szerokość ok. 4,4 m.
Ciekawostką jest to, że M. Urbaniak w locji Kanału z 1909 r. podaje, że śluza Nr I występuje jako śluza dwustopniowa, gdzie pokonanie niższego stopnia możliwe było tylko przy niskim stanie wody odrzańskiej …
źródła :
P. Nadolski, Dzieje Kanału Kłodnickiego i Gliwickiego, Gliwice 2018, Muzeum w Gliwicach –
Seria Monograficzna Nr 23
M. Urbaniak, Dzieła hydrotechniki w Polsce, Kanał Górnośląski (Gliwicki), DW Księży Młyn, Łódź 2015
zdjęcia własne, wrzesień 2019
Dawna "Oder Stauchsleuse", która jest w literaturze różnie określana – czasem jako śluza podpiętrzająca, czasem jako jaz spiętrzający …
Jest ona nieco młodsza od Kanału i jego śluz, gdyż zbudowaną ja dopiero w niecałe ćwierć wieku od uruchomienia tej pierwszej na Śląsku sztucznej drogi wodnej. Powstała dokładnie w 1834 roku. Powodem jej budowy było zbyt wysokie usytuowanie dolnego progu śluzy Nr I (oddalonej ok. 200 m) – początkowo w jej miejscu był drewniany jaz, który uległ zniszczeniu podczas jednej z powodzi. Wówczas zdecydowano się wznieść budowlę bardziej trwałą, murowaną.
Jak się okazało, prowadzone ówcześnie prace regulacyjne rzeki Odry wymusiły znalezienie sposobu, by móc wyrównać poziomy wody w rzece jak i przy ujściu Kanału, aby żegluga na tym ostatnim mogła odbywać się bez zakłóceń – wypływanie barek z Kanału do Odry i odwrotnie, z Odry na Kanał. Próg tej śluzy był usytuowany ok. 0,62 m poniżej najniższego stanu Odry z roku 1842.
Owa śluza podpiętrzająca miała wysokość niecałych 4 m, długość ok. 7 m a jej szerokość ok. 4,4 m.
Ciekawostką jest to, że M. Urbaniak w locji Kanału z 1909 r. podaje, że śluza Nr I występuje jako śluza dwustopniowa, gdzie pokonanie niższego stopnia możliwe było tylko przy niskim stanie wody odrzańskiej …
źródła :
P. Nadolski, Dzieje Kanału Kłodnickiego i Gliwickiego, Gliwice 2018, Muzeum w Gliwicach –
Seria Monograficzna Nr 23
M. Urbaniak, Dzieła hydrotechniki w Polsce, Kanał Górnośląski (Gliwicki), DW Księży Młyn, Łódź 2015
zdjęcia własne, wrzesień 2019
Andrzej Napiórkowski
